Najczęściej zadawane pytania.
Kto może być sygnalistą?
Sygnalistą może być osoba, która posiada informacje lub uzasadnione podejrzenia dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa w organizacji, w której sygnalista pracuje lub pracował, lub z którą utrzymuje lub utrzymywał kontakt w kontekście związanym z pracą.
- pracownik;
- pracownik tymczasowy;
- osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
- przedsiębiorca;
- prokurent;
- akcjonariusz lub wspólnik;
- członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;
- osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;
- stażysta;
- wolontariusz;
- praktykant;
- funkcjonariusz w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. …
- żołnierz w rozumieniu art. 2 pkt 39 ustawy z dnia 11 marca 2022 r.
kontekst związany z pracą – przeszłe, obecne lub przyszłe działania związane z wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie lub na rzecz tego podmiotu, lub pełnienia służby w podmiocie prawnym, w ramach których uzyskano informację o naruszeniu prawa oraz istnieje możliwość doświadczenia działań odwetowych
Jakich naruszeń prawa może dotyczyć zgłoszenie?
Nie każde naruszenie prawa jest objęte dyrektywą i ustawą o tzw. sygnalistach. Zgłoszenia nieprawidłowości możesz dokonać w ściśle określonych przypadkach, a są nimi naruszenia dotyczące:
- konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela – występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt 1-16.
- korupcji;
- zamówień publicznych;
- usług, produktów i rynków finansowych;
- przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
- bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
- bezpieczeństwa transportu;
- ochrony środowiska;
- ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
- bezpieczeństwa żywności i pasz;
- zdrowia i dobrostanu zwierząt;
- zdrowia publicznego;
- ochrony konsumentów;
- ochrony prywatności i danych osobowych;
- bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
- interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
- rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
Co powinno znaleźć się w zgłoszeniu?
W zgłoszeniu powinieneś zawrzeć posiadane przez Ciebie informacje lub uzasadnione podejrzenia dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w organizacji, w której pracujesz lub pracowałeś lub z którą utrzymujesz lub utrzymywałeś kontakt w kontekście związanych z pracą. Zgłoszenie może dotyczyć również próby ukrycia takiego naruszenia.
Kiedy zgłoszenie będzie bezprawne?
Informacje podane w zgłoszeniu muszą być prawdziwe lub co najmniej musisz mieć uzasadnione podstawy by sądzić, że takie są. Dokonanie zgłoszenia informacji nieprawdziwych, wykorzystanie zgłoszenia do zniesławienia innej osoby, naruszenia jej dóbr osobistych, praw autorskich, przepisów o ochronie danych osobowych, obowiązku zachowania tajemnicy, w tym tajemnicy przedsiębiorstwa, jeśli było nieuzasadnione, może stanowić czyn bezprawny, za co grozi odpowiedzialność prawna, z karną włącznie.
Kiedy sygnalista podlega ochronie?
Wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe. Aby jednak osoba dokonująca zgłoszenia była objęta ochroną, w momencie dokonywania zgłoszenia musi posiadać uzasadnione podstawy do tego by sądzić, że ujawniane informacje o naruszeniu prawa są prawdziwe. Zgłoszenie dokonane przez sygnalistę w złej wierze nie zapewnia ochrony, a osoba taka może ponieść odpowiedzialność prawną za dokonane zgłoszenie.
Czech 
Polish 
English 
German